Günümüzde sigara kullanımının azalmasıyla birlikte elektronik sigaralar (e-sigaralar) popülerlik kazanmıştır. Birçok kişi, e-sigaraları sigarayı bırakma aracı olarak veya daha az zararlı bir alternatif olarak görmektedir. Ancak, bazı kullanıcılar hem geleneksel sigaraları hem de elektronik sigaraları aynı anda kullanmaktadır. Bu durum, "çift kullanım" olarak adlandırılır ve sağlığa ciddi ek riskler taşır.
Çift kullanım, bir kişinin hem geleneksel sigaraları hem de elektronik sigaraları düzenli olarak veya zaman zaman kullanmasıdır. Bu, sigarayı bırakma sürecinde olan kişilerde, nikotin bağımlılığını yönetmekte zorlananlarda veya farklı zamanlarda farklı ürünleri tercih edenlerde görülebilir.
Çift kullanım, tek başına sigara veya e-sigara kullanımından daha zararlı olabilir. İşte çift kullanımın yarattığı ek riskler:
Hem sigara hem de e-sigara kullanmak, nikotin bağımlılığını önemli ölçüde artırır. Nikotin, bağımlılık yapıcı bir madde olduğu için, iki farklı kaynaktan nikotin almak vücudun nikotin ihtiyacını daha da yükseltir. Bu durum, bırakmayı daha da zorlaştırır ve yoksunluk belirtilerini şiddetlendirir.
Geleneksel sigaralar, binlerce zararlı kimyasal içerir. E-sigaralar, sigaralara kıyasla daha az zararlı olsa da, yine de nikotin, ağır metaller, aroma vericiler ve diğer potansiyel olarak zararlı maddeler içerir. Çift kullanım, vücudun her iki ürünün içerdiği toksinlere maruz kalma süresini ve yoğunluğunu artırır. Bu durum, kanser, kalp hastalıkları ve solunum yolu hastalıkları gibi ciddi sağlık sorunları riskini yükseltir.
Sigara içmek, akciğer, ağız, gırtlak, yemek borusu, mesane, böbrek, pankreas ve mide kanseri gibi birçok kanser türüyle ilişkilidir. E-sigaraların uzun vadeli kanser riski henüz tam olarak bilinmemekle birlikte, içerdiği bazı kimyasalların kanserojen potansiyeli olduğu düşünülmektedir. Çift kullanım, hem sigara hem de e-sigaranın potansiyel kanserojen etkilerini bir araya getirerek kanser riskini önemli ölçüde artırır.
Sigara içmek, kalp krizi, felç, periferik arter hastalığı ve diğer kalp ve damar hastalıkları riskini artırır. Nikotin, kan basıncını yükseltir, kalp atış hızını artırır ve kan damarlarının daralmasına neden olur. E-sigaraların da benzer etkileri olabileceği düşünülmektedir. Çift kullanım, kalp ve damar sistemi üzerindeki bu olumsuz etkileri katlayarak kalp hastalığı riskini önemli ölçüde artırır.
Sigara içmek, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), bronşit, amfizem ve astım gibi solunum yolu hastalıklarına yol açabilir. E-sigaraların da akciğerler üzerinde olumsuz etkileri olabileceğine dair kanıtlar bulunmaktadır. Çift kullanım, akciğerlere verilen zararı artırarak solunum yolu hastalıkları riskini yükseltir.
Çift kullanım, nikotin bağımlılığını güçlendirerek sigarayı bırakma şansını azaltır. Hem sigara hem de e-sigara kullanan kişiler, sadece sigara kullananlara veya sadece e-sigara kullananlara göre bırakmakta daha fazla zorlanırlar.
Çift kullanımdan kurtulmak zorlu bir süreç olabilir, ancak imkansız değildir. İşte size yardımcı olabilecek bazı stratejiler:
İlk adım, bırakmaya karar vermek ve bu kararlılığınızı korumaktır. Kendinize neden bırakmak istediğinizi hatırlatın ve motivasyonunuzu yüksek tutun.
Bir doktordan, terapistten veya sigara bırakma uzmanından yardım almak, başarı şansınızı önemli ölçüde artırır. Uzmanlar, size kişiselleştirilmiş bir bırakma planı oluşturabilir, nikotin replasman tedavisi (NRT) veya diğer ilaçlar önerebilir ve destek sağlayabilirler.
NRT, nikotin sakızları, bantları, pastilleri, inhalerleri veya burun spreyleri gibi ürünleri içerir. Bu ürünler, vücudunuza nikotin sağlar, ancak sigara veya e-sigaranın zararlı kimyasallarını içermez. NRT, yoksunluk belirtilerini azaltmaya ve bırakmayı kolaylaştırmaya yardımcı olabilir.
Doktorunuz, bırakmanıza yardımcı olabilecek bazı ilaçlar reçete edebilir. Bu ilaçlar, nikotin bağımlılığını azaltmaya ve yoksunluk belirtilerini kontrol altına almaya yardımcı olabilir.
Sigara veya e-sigara içme isteğinizi tetikleyen durumlar, yerler veya aktivitelerden kaçının. Örneğin, kahve içerken veya alkol alırken sigara içme alışkanlığınız varsa, bir süre bu içeceklerden uzak durun.
Ailenizden, arkadaşlarınızdan veya bir destek grubundan destek alın. Bırakma sürecinde yaşadığınız zorlukları ve başarıları onlarla paylaşın. Destek, motivasyonunuzu yüksek tutmanıza ve yalnız olmadığınızı hissetmenize yardımcı olur.
Sigara veya e-sigara içme isteği geldiğinde, dikkatinizi dağıtacak ve elinizi meşgul edecek alternatifler bulun. Örneğin, sakız çiğneyin, su için, egzersiz yapın veya hobilerinizle uğraşın.
Bırakma süreci inişli çıkışlı olabilir. Zaman zaman sigara veya e-sigara içme isteği duyabilirsiniz. Kendinize karşı nazik olun ve pes etmeyin. Her düşüş, yeniden başlamak için bir fırsattır.
Sigara ve elektronik sigaranın çift kullanımı, sağlığa ciddi ek riskler taşır. Bu nedenle, çift kullanımdan kurtulmak ve tamamen bırakmak en sağlıklı seçenektir. Kararlılık, profesyonel yardım ve doğru stratejilerle çift kullanımdan kurtulmak ve sağlıklı bir yaşam sürmek mümkündür.